درمان خانگی بی اشتهایی کودکان : درمان اختلالات تغذیه

غذا نخوردن و درمان بی اشتهایی کودکان-اختلال اجتناب

همیشه از مادران دورو برم میشنیدم، که تا زمانی که مادر نشدم نتوانستم آن را با تمام وجودم درک کنم. « وقتی بچه آدم یه چیزی میخوره، انگار خودت داری اونو میخوری…»

غذا نخوردن بچه ها درست از زمانی که بچه بودیم و مادرمان با قاشق دنبالمان میدوید که غذا را در دهانمان بگذارد؛ تا همین حالا که این مقاله را به دلیل بی اشتهایی فرزندمان میخوانیم هنوز هم بحث داغی در تمام خانواده ها است.

۱۰ دلیل رایج غذا نخوردن کودکان که نمیدانید !

همه ما دلایلی را شنیده ایم که به عنوان ریشه بی اشتهایی در کودکان میتوانند در 10 حدس اول ما قرار گیرند:

• ژنتیک
• آلرژی
• رفلاکس معده
• مشکلات هضم
• پریدن غذا در گلو و مشکل بلع
• حواس پرتی
• خوردن تنقلات بیش از اندازه
• حساسیت بیش از حد به مزه
• خستگی
• لجبازی و بهانه گیری
• بیماری

همه این دلایل تا حدودی درست هستند؛ اما میتوان به یک اختلال تغذیه جدید در علم روانشناسی نیز اشاره کرد که کمتر مادری درباره ان شنیده است. در دنیای امروز، ریشه ی بی اشتهایی بیش از ۵۰ درصد از کودکان جهان به همین علت بی اشتهایی برمیگردد.

علت بی اشتهایی کودکان چیست؟

در واقع همه کودکان با مساله بدغذایی، بی اشتهایی و امتناع از خوردن غذا مواجه می شوند. این مشکل ممکن است خود را به شکلهای مختلفی نشان دهد:

• بی‌ اشتهایی معمولی
• بی اشتهایی حاد
• بی اشتهایی مشکل آفرین

به هر جهت ما باید ریشه مشکل را بشناسیم تا بتوانیم به راحتی ان را رفع کنیم. بی اشتهایی ممکن است به دلایل مختلفی خود را نشان دهد؛ در صورتی که با آن به درستی برخورد نشود ممکن است به مشکلی جدی در تغذیه کودک تبدیل شود و رشد طبیعی کودک را مختل کند.

اختلال تغذیه اجتناب/ محدودیت در انتخاب غذا یا AFRID در کودکان

در واقع بیش از نیمی از کودکان جهان به دلایل:

• جهش های ژنتیکی
• شرایط آب و هوا
• زندگی توام با تکنولوژی و امواج رادیویی

دچار اختلال اجتناب/ محدودیت در انتخاب غذا (Avoidant/restrictive food intake disorder) هستند که از اصلی ترین دلایل بی اشتهایی و بدغذایی کودکان در قرن حاضر محسوب میشود.

کودکان با این اختلال به سختی غذایی را برای خوردن می پسندند و به طور کل علاقه کمی به خوردن دارند. زمانی هم که قصد خوردن دارند صرفا غذاهایی را میخورند که به آن علاقه دارند، آن هم به مقدار کم که این باعث می شود رشد و تغذیه آنها با مشکل مواجه شود. این اختلال در پسرها بیشتر از دختران شایع است.

نشانه های بیماری بی اشتهایی کودکان یا AFRID چیست ؟

کودکانی که به اختلال تغذیه اجتناب/محدودیت در انتخاب غذا یا به بیان عام به بی اشتهایی دچار هستند، در سه دسته بندی اصلی جای میگیرند:

۱.برخی از کودکان به شدت در انتخاب خوردن غذا سختگیر هستند و به بو، مزه، بافت غذا و رنگ آن حساس هستند. چنین کودکانی ممکن است از خوردن غذاهای جدید نیز به طرز قابل ملاحظه ای اجتناب کند. به این ترس از غذاهای تازه  نئوفوبیا (neophobia) نیز میگویند.

• همیشه درباره غذاهای جدید منفی بافی می کنند.
• ترس از تجربه های ناخوشایند و تجربه غذاهای جدید دارند.
• می‌ترسند که غذای جدید، به مذاقشان خوش نیاید.

۲.برخی از کودکان در کل علاقه کمی به خوردن دارند و به ندرت سراغ خوراکی را میگیرند.

• میل کمی به خوردن دارند.
• گاهی غذا را به منظور گرفتن پاداش میخورند. مثلا مادر به انها بگوید که اگر فلان غذا را بخوری، امروز به پارک میرویم.
• البته شماری از کودکان در این دسته، همچنان از خوردن غذا حتی برای گرفتن پاداشی هم امتناع می کنند.

این در شرایطی است که میزان لجبازی کودکان بالا و مدیریت نشده باشد. از دیگر نشانه این کودکان، این است که احساس گرسنگی خود را انکار می کنند، حتی با اینکه گرسنه باشند.

۳.در دسته سوم کودکانی جای میگیرند که از خوردن و اتفاقاتی که بعد از آن ممکن است برایشان بیفتند میترسند و لذا از خوردن امتناع می کنند.

• مثلا اینکه غذا لای دندانشان گیر کند.
• در گاز زدن غذا دندانشان درد بگیرد.
• به خاطر مزه، حالت تهوع بگیرند.

کودکان با اختلال بی اشتهایی یا AFRID می توانند؛ نشانه های یکی از این سه دسته و یا هر سه را داشته باشند.

چگونه تشخیص بدهم که فرزندم دچار اختلال بی اشتهایی است ؟

اگر فرزندتان اخیرا:

• وزن قابل توجهی را کم کرده است
• رشدش متوقف شده
• کمبود های جدی غذایی در سبد غذایی خود دارد
• اشتهای کم
• عدم علاقه به غذا
• از خوردن غذا اجتناب کند

ممکن است به این اختلال دچار شده باشد. توجه کنید که موارد بالا نباید ناشی از در دسترس نبودن غذا و یا مریض بودن کودک و بی اشتهایی ناشی از آن و یا بی اشتهایی ناشی از موارد پزشکی دیگر باشد. اگرچه بهتر است او را نزد یک پزشک ببرید که با بررسی های دقیق تر که معمولا شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار و در برخی مواقع سنجش امواج مغزی می باشد، وجود این اختلال را تشخیص دهد.

با توجه به مورادی که ذکر شد؛ اگر تا به امروز، موفق به درمان بی اشتهایی و امتناع فرزند خود از غذا خوردن نشده اید؛ بهتر است بدانید بی اشتهایی او ناشی از یک اختلال به نام اجتناب/ محدودیت در انتخاب غذا در شاخه اختلال های خوردن در کودکی است که نیازمند درمانهای خانگی صحیح و علمی و در موارد حاد، درمان های پزشکی می باشد.

یادتان باشد، زندگی آموختنی و ساختنی است و شما آفریدگار آن هستید.