از زمانهای خیلی پیش تنبیه بدنی کودکان، یکی از رایجترین روشهای تربیت کودکی است. تنبیهی که در اینجا با آن سروکار داریم زمانی به کار گرفته میشود که کودک خلاف کاری را که از او انتظار داشته اند، انجام داده است.
حالا در نظر بگیرید که اگرچه امروزه تمدن پیشرفت کرده است و ما در جای جای دنیا در حال تجربه زندگی شهری هستیم اما سطح پرخاشگری در هر فرد هم رشد قابل توجهی داشته است. تا زمانی که در مجموع با این حجم از خشونت مواجه هستیم؛ جای تعجب ندارد که تنبیه فیزیکی بسیار همه گیر باشد.
تنبیه بدنی کودکان در کشورهای زیادی غیرقانونی اعلام شده زیرا به هرحال زیرمجموعه آزار و اذیت کودکان قرار میگیرد و برای فرد متجاوز جریمه در نظر گرفته میشود اما در مورد والدین معمولا تنبیه بدنی کودکان ناشنیده باقی میماند و نادیده گرفته میشود.
تنبیه بدنی کودکان یعنی چه ؟
تنبیه بدنی به معنای برخورد فیزیکی با کودکان یا همان کتک زدن است. تنبیه معمولا از سوی بزرگترها رخ میدهد و به جبران و کنترل رفتار زشت کودک انجام میشود. این در صورتی است که با دیدن این رفتتار از سوی والدین بسیاری از بزرگترهای اطراف کودک نیز به خود اجازه میدهند تا این کار را انجام دهند.
با وجود اینکه تنبیه بدنی کودکان در مدارس و خانه ممنوع اعلام شده، با این حال گاهی گزارشهایی از مدارس به گوش میرسد که کودکان را تنبیه بدنی و تهدید به سکوت میکنند. این به این معنی است که تنبیه بدنی در بسیاری از موارد به عنوان یک ابزار برای آموزش و تربیت کودکان به کار گرفته میشود.
چطور جلوی دیگران را بگیرم تا فرزندم را تنبیه نکنند؟
کودکان در سنین خاصی شروع به لجبازی یا نافرمانی میکنند. این ممکن است مراقبان یا اطرافیان را به شدت عصبانی کند و آنها در بود یا نبود شما دست به اقدام آموزشی یا تنبیه بدنی بزنند. به یاد داشته باشید که به عنوان والدین این شما هستید که ارزش کودکتان در برابر دیگران را تعیین میکنید.
یکی از مهمترین راه هایی که باید برای جلوگیری از تنبیه کودکتان از طرف دیگر بزرگترها مثل دایی و عمه و بابابزرگ و … انجام دهید این است که :
- به هیچ عنوان کودک خود را در مقابل دیگران تنبیه نکنید.
- در مقابل دیگران به اعضای خانواده ناسزا نگویید.
- کودک را نزنید و اجازه ندهید شخص دیگری با عملی قهرمانانه او را از دست شما نجات دهد.
- شما باید قهرمان کودک خودتان باشید.
- با کودک خود ارتباطی برقرار کنید که به شما اعتماد کند. این اعتماد باعث میشود او هر اتفاق ناگواری را برای شما بازگو کند بدون اینکه نگران قضاوت شما باشد و از شما کمک بخواهد.
- با تنبیه شما عزت نفس کودک را از بین میبرید و او در پیش خود فکر میکند ارزش او در همین حد است در نتیجه تنبیه شدن از سوی دیگران، معنی تجاوز به حقوق او را نخواهد داد.
به عنوان والدین باید بدانید که روانشناسان و محققان ثابت کرده اند که نه تنها تنبیه بدنی هیچ فایده ای ندارد بلکه به شدت برای کودکان مضر است.
با رفتارهات بچه هات را تربیت کن
معایب تنبیه بدنی کودکان
- دوری کودک از والدین به دلیل بی اعتمادی
- از بین رفتن اعتماد به نفس کودک
- از بین رفتن عزت نفس کودک
- تجاوز به حریم شخصی کودک
- آموزش خشونت به کودک
- اجازه دادن به دیگران برای تعرض و تجاوز به حقوق یا خود کودک
- از بین بردن رابطه امن با کودک و بستن راه های ارتباطی
- و…
ایجاد تروما با تنبیه بدنی کودکان
تروما به معنی یک آسیب شدید روانی است که ممکن است مدت زیادی دوام بیاورد.
کودکی که در شرایط سخت روانی بزرگ میشود نمیتواند تحت تاثیر قرار نگیرد. بنابراین همیشه در صورتی که خاطرات اولیه او را از پرخاشگری پر کرده باشیم نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که قرار است در آینده انسانی آرام و خوشبخت باشد.
کودکی که با آسیب روانی کتک زدن و تنبیه بدنی بزرگ میشود به همه چیز با روشی پرخاشگرانه پاسخ میدهد.
تحقیقات گریون در مصاحبه با افرادی که اقوام یا اعضای خانواده خود را به قتل رسانده بودند؛ نشان داده شد، آنها معمولا در کودکی قربانی پرخاشگریهای خانگی و یا تنبیه بدنی بودهاند. نتایج این بررسی روانشناختی، اشتراکاتی بود که نتایج زیر را میشد از آن گرفت:
این به این معنی است که خشونت در کودکانی که مورد تنبیه بدنی قرار گرفته اند میتواند به شدت آزار دهنده باشد و اگر برای جبران آن کاری نکنید میتواند اثرات مخربی را بر زندگی کودکان بگذارد.
نمونه هایی از کتک زدن و تنبیه بدنی کودکان توسط والدین
احتمالا همه ما نمونه هایی از تنبیه بدنی را حداقل یکبار به چشم خود دیده ایم. اما تنبیه بدنی انواع مختلفی دارد که ممکن است ساده و کوچک یا بزرگ و جبران ناپذیر باشند. در ادامه چند مدل تنبیهی آورده شده است.
- نیشگون گرفتن
- سیلی زدن
- کشیدن گوش یا لپ یا قسمتی از بدن
- ضربه زدن با جسمی سخت مثل کمربند یا … .
- وادار کردن کودک به خوردن فلفل یا سس تند و یا چیزهای ناخوشایند دیگر
- تهدید به سوزاندن و یا … .
- تهدید به تنها گذاشتن و ترک کردن کودک
- تهدید به تنبیه بدنی
- تهدید به فروختن یا واگذار کردن کودک به دیگری
- هل دادن یا کشیدن دست کودک
- پرت کردن چیزی به سوی کودک حتی اگر به او اصابت نکند
- حبس کودک در شرایطی ناراحت کننده مانند اتاقی تاریک یا حیاط و سرما
چرا والدین کودکان خود را میزنند ؟
این سوالی است که شاید با هر بار دیدن یا شنیدن این اتفاق به ذهن ما خطور کند. با این حساب خشونتی که به تنبیه بدنی کودکان میرسد حاصل اضطراب و خشم زیادی است که والدین در حال تجربه آن هستند. تجربه ای که قادر نیستند آن را به درستی مدیریت کنند.
مدیریت خشم یک مهارت بسیار مهم است که در همه لحظات زندگی میتواند به ما کمک کند. به عنوان والد باید بدانید که این حق شما است که با توجه به مشکلات بسیار در زندگی خشمگین شوید و حتی گاهی عصبانی باشید. اما میتوانید با آموزش دیدن خشم خود را به راحتی تخلیه و کنترل کنید.
همه والدین دوست دارند کودکانی داشته باشند که به حرف پدر و مادر خود گوش میدهند. برای به دست آوردن این امتیاز لازم است کودکتان را طوری تربیت کنید که از شما حساب ببرد. نه اینکه با تنبیه بدنی او را از خود دلسرد کنید و کاری کنید که از شما فاصله بگیرد.
غزل جعفری