درسنامه 2: مدیریت لجبازی تکنیک ثبت و تغییر باور

خلاصه درسنامه ارائه شده:

قدم بسیار مهم در مدیریت لجبازی، کنترل کلی­ سازی و فکرهای آزاردهنده‎ ای است که به سراغ والدین می آید؛ مانند: «بچه من همه‎ جا و تحت هر شرایطی لجبازی می­‎کند». والدین می‎توانند برای رهایی از این فکرهای منفی و مدیریت لجبازی در کودکان خود؛ حدفاصل سن ۳ تا ۱۲ سالگی کودک، به مدت یک هفته تا ده روز از تکنیک ثبت لجبازی استفاده کنند.

چرا که وقتی رفتارهای لجبازی گرایانه فرزند را ثبت کنید، ذهن شما دست از تحلیلهای منفی آن رفتار برمیدارد! و برعکس، زمانی که این رفتارها ثبت نشود، ذهن شما شروع به کلی سازی میکند، یعنی با خودش میگوید: “فرزند من همیشه لجباز است و میخواهد مرا حرص بدهد! “.

راهکارهای رفع و مدیریت لجبازی کودکان

برای کنترل و مدیریت لجبازی در کودکان میتوان از تکنیک‌هایی مثل ثبت و تغییر باور استفاده کرد. نحوه اجرای این تکنیکها به شکل زیر است:

تکنیک ثبت برای مدیریت لجبازی

در تکنیک ثبت، کنترل و مدیریت لجبازی در ۶ عامل به صورت جدی بررسی می‎شود که به ترتیب زیر است:

1. نوشتن مصداق لجبازی و نافرمانی در کودک (دقیقا تو چی گفتی و اون چی­کار کرد؟)
2. ثبت زمان انجام کار نافرمان محور (چه ساعتی بوده؟ در زمان بی­‎خوابی یا مریضی و… بوده؟)
3. مکان بروز لجبازی (فروشگاه؟ خانه اقوام؟ و…)
4. اضافه شدن یک عامل به محیط (رو در رو شدن با اشخاص رودربایستی دار؟ رو به رو شدن با خاله، عمو و …)
5. رصد اشخاصی که کودک نسبت به آن­ها رفتار لجبازی را نشان می‎دهد (با پدرش رابطه خیلی خوبی دارد اما با مادرش لجبازی می­کند).
6. بازه زمانی که رفتار لجبازی کودک به ظهور می‎رسد (هر چند وقت یک بار است؟ روزی دو بار؟ یک روز در میان؟).

تکنیک تغییر باور در مدیریت لجبازی

طبق  تعریف لجبازی  کودک رفتارهایی ارائه می دهد که جو ارتباط را منفی می کند، اصلی ترین و مهم ترین راه مدیریت لجبازی، تغییر نگرش منفی والد نسبت به فکرهای آزاردهنده اش است.

تغییر نگرش باعث می شود رابطه مطلوبی با فرزند خود برقرار کنید تا بتوانید تکنیکهای مدیریت لجبازی را اجرا کنید. گام اول شناسایی این افکار و گام دوم به چالش کشیدن آن به کمک بررسی موارد زیر است:

• زمان و موقعیت فکر آزاردهنده
• احساس و رفتار به وجود آمده از فکر آزاردهنده
• رفتار فرزند در نتیجه فکر آزاردهنده
• فکر مثبت جایگزین فکر تخریبی

تله های ادراکی
منظور از تله های ادراکی همان فکرهای منفی آزاردهنده است. اولین قدم مدیریت و خنثی ‎سازی تله‎ های ادراکی در مدیریت لجبازی شناسایی این افکار آزاردهنده است که با استفاده از خودپایشی (self monitoring) انجام می‎شود.