خلاصه درسنامه ارائه شده :
حدومرزسازی در اصل همان سلایق والد برای یک سری امور تکرارشونده زندگی کودک است. در مدیریت لجبازی کودکان، استفاده از این اصول به شدت در کاهش لجبازی و پایبندی بیشتر کودک به قوانین خانواده موثر است.
کنترل لجبازی کودکان: آموزش حدومرزسازی
خیلی از مواقع نیازی به تکرار مداوم قوانین جاری زندگی نیست، با استفاده از اصول حدومرزسازی برای مدیریت لجبازی کودکان، یک بار موضوع مورد نظر را به کودک میفهمانیم و در موقعیت اجرا فقط کلمه کلیدی را بیان میکنیم.
اصول حد و مرزسازی برای مدیریت لجبازی کودکان
براساس اصول حد و مرزسازی، مهم بودن موضوع برای فرزند مشخص میشود. بنابراین:
- قبل از قرارگرفتن در موقعیت، برای خودتان حد و مرزها را مشخص کنید. تعیین حد و مرز در دل عصبانیت به شدت اشتباه و بدون دستاورد است.
- بیرون از موقعیت اجرا حد و مرزها را برای کودک بیان کنید، تا متوجه حساسیت شما نسبت به موضوع نشود، خیلی از کودکان در مواقع خاص از حساسیت های والدین سوءاستفاده میکنند.
- جهت اجرای حد و مرز یک دلیل قابل فهم و واضح برای کودک بیان کنید. اجرای حکم بدون بیان دلیل روشن، باعث انتقال این پیام به کودک میشود که احساس ضعیف و تحت کنترل بودن کند. این حس منجر به قدرتمندسازی پنهان و در فرصت مقتضی، ایستادگی در مقابل والد (لجبازی) میشود.
- بههنگام اجرای کار توسط کودک درصورت ضرورت برای یادآوری، فقط کلمه کلیدی بیان میشود.
- ثبات در پایبندی به حد و مرز توسط والد بسیار مهم است.
* یکی از دلایل علمی در شکلگیری لجبازی تعیین حدومرزهایی است که والد آنها را میشکند. اگر کسی حدومرز تعیین شده را بشکند و تبعاتی را متحمل نشود. کودک به شدت از این مسئله سوءاستفاده خواهد کرد.
نکته: این موضوع در الگوسازی هم بیان شده بود؛ چیزی را الگوسازی کنید که به آن اعتقاد دارید.
- حد و مرزسازی باید برای مسائل مهم تعیین شود. کودک تا ۸ سالگی فرق بین مهم و غیرمهم را نمیداند و همه مسائل برای او غیرمهم هستند.
- در مواقعی که کودکان مرتکب اشتباهی میشوند؛ اشتباه رایج والدین این است که با عصبانیت و دادوبیداد، حدومرزها را بیان میکنند تا آن را به عنوان اولویت اصلی در ذهن کودک قرار دهند.
- اگر کودک همه اولویتها را مهم بداند، خود پایشگری آزاردهنده در او شکل خواهد گرفت. این حس در نهایت منجر به شکلگیری سندرم CAS( cognitive Attention Syndrome ) خواهد شد.
نحوه تعیین حد و مرزسازی در برخورد با لجبازی کودکان
در استفاده از حدومرزسازی برای مدیریت لجبازی کودکان نیاز داریم اصول خاصی را در نظر بگیریم تا این تکنیک برای ما کارسازتر باشد:
- تحمل کودک را برای تعیین تعداد حدومرزها بسنجید:
- اگر تعداد دفعات شکستن حدومرز و عذرخواهیها زیاد است؛ باید بدانید که تعداد حدومرزهایی که تعیین کردید بالاتر از ظرفیت کودک است. پس به همان شیوه که برای تعیین حدومرز از گفتگو استفاده کردید، از همان شیوه برای کم کردن حدومرزها استفاده کنید.
- اگر قانون تعیین شده غلط است یا احتیاج به آپدیت و ارتقا دارد و یا درحد پذیرش کودک نیست و کودک به شدت با شما مقابله میکند؛ قانون خود را بشکنید و صریح بیان کنید. اشتباه پرتکرار والدین در شکستن قانون یا حدومرزها، این است که خودشان آن کار را انجام میدهند تا طبیعی سازی شود و قانون خود به خود کمرنگ شود.
- در زمان اجرای حدومرزها فقط به قانون بیان شده اشاره شود. یکی از بزرگترین دلایل لجبازی کودکان گفتگوهای بیموقع است.
- در دل اجرا وارد بحث فلسفه ایجاد قانون نشوید. با اینکار در اصل باب تخطی از قانون را برای کودک باز میکنید و از درصد پذیرش قانون کم میکنید.
- از دیگر دلایل لجبازی کودکان دوگانگی است. اگر فرد دیگری غیر از شما از کودک نگهداری میکند، حدومرز را به او بیان کرده و بخواهید پایبند باشد.
- آن فرد باید بعد از مراجعه شما گزارش دقیقی از آن مدت ارائه دهد و در صورت تخطی، تقویت منفی برای کودک و تذکر و خواهش برای فرد نگهدارنده انجام شود (اگر شخص الف حدومرزها را میشکند از شخص ب استفاده کنید).
* اگر کودک ۶+ سال در حضور دیگران حد و مرزها را شکست؛ با او وارد مذاکره شوید و از او بپرسید «اگر از اینبهبعد این نشانهها را دیدیم برای جبران آن اشتباه چه کاری انجام دهیم؟».