خلاصه درسنامه ارائه شده :
قفل شدن کودک یعنی چه ؟
قفل شدن کودک واکنشی در برابر خواسته های والدین است که کودک به هر دلیلی نمیتواند از پس آن بربیابد. مغز دارای لایههای متفاوت عملکردی است. لایه بالایی مغز به فکر کردن، محاسبات جدی، آموزش، آگاهی و رشد اختصاص دارد. لایه میانی مغز مربوط به رفتارهای هیجانی است و لایه پایینی مغز با رفتارهای غیرقابل کنترل و اختیاری ارتباط دارد.
هر چقدر رفتار بدون آگاهی از موقعیت و ناهشیارانه تر باشد؛ رفتار ما از لایه های پایینی و لایه میانی انتخاب میشود. وقتی در موقعیتی هستید که نمیدانید باید چه کاری انجام دهید؛ یعنی لایه بالایی مغز که مربوط به آگاهی، آموزش، رشد و محاسبه های جدی است فعالیتی ندارد. در ادامه این حالت؛ رفتار شما برخواسته از لایه هیجانی است، که رفتاری غیرمنطقی خواهد بود.
قفل شدن کودک یعنی اصرار بیش از حد کودک برای رسیدن به چیزی که میخواهد. در این موقعیت کودک تحت هیچ شرایطی حاضر نیست پیشنهاد دیگری را بپذیرد. در بسیاری از موارد قفل شدن کودک از طرف والدین به معنای لجبازی برداشت میشود.
قفل شدگی پیرو اصولی است که لازم است آنها را بدانیم:
- جنگیدن والد و فرزند در موقعیتهای قفل شدگی باعث به وجود آمدن فاصله بین والد و فرزند شده و در صورتی که تخریب ادامه داشته باشد مکانیزم حذف کردن (در مهارت ارتباط موثر بیشتر توضیح داده شده است) فعال خواهد شد.
- طبق مطالعات هورنای، یک نوجوان در سن ۱۶الی۱۷ سالگی، زخمهایی که در سن ۴الی۵ سالگی در سیستم روانشناختی او ایجاد کرده اید را پیدا می کند و دچار درگیری ذهنی میشود:
«چرا والدینم از روشهای غلط برای رسیدن به خواسته هایم استفاده کردند؟ بهترین برنامه برای رو به روشدن با چنین موقعیتی پیشگیری از ایجاد زخم است.»
- اصولی که برای مدیریت قفل شدن کودک آموزش داده میشود، وابسته به سن نیست. با این اصول شما حتی قادرید، قفل شدگی همسر خود را هم مدیریت کنید.
طبق مطالعات علمی ماندگارترین موقعیتها در ذهن انسان به ۳ دسته تقسیم میشود:
- اولین موقعیتها
- آخرین موقعیتها
- موقعیتهایی که بدحالی در آنها حاکم است و انسان انتظار درک شدن دارد.
موقعیتهای بروز بدحالی به شدت منطبق با زمان قفل شدن کودک است. بزرگترین سیستم قضاوتی کودکان در این مواقع در حال شکل گیری است.
حالات قفل شدن کودک :
- کاری که انجام میدهد اشتباه نیست، اصطلاحا رو مخی است.
- کارهای آسیب زا
- کاری که آسیب زا و اشتباه نیست، بلکه به صلاح کودک نیست.
اولین اقدام برای حل موقعیت قفل شدن کودک، تشخیص دقیق نوع قفل شدگی است؛ زیرا هر کدام از آنها انواع روش مقابله متفاوتی دارد.