خلاصه درسنامه ارائه شده:
یکی از تکنیک‌های موثر در ایجاد ارتباط مطلوب با کودک لجباز ؛ این است که کیفیت وقت گذراندن ما با کودک به نحوی باشد که احساس کند، ارتباط از اعتبار بالایی برخوردار است. در این درسنامه از طریق آموزش یک تکنیک ساده یاد می گیریم چگونه ارتباط مطلوبی با فرزند خود داشته باشیم؟ این نوع ارتباط با کودک، به مدیریت بسیاری از رفتارهای منفی از جمله لجبازی کمک میکند.
راه های ارتباط با کودک ۳تا۱۲ سال
تکنیک تعامل مثبت یا ایجاد وقت کیفی در ارتباط با کودک
نتیجه انجام این تکنیک، این است که در وقت کیفی خلاقیت و احساس شادمانی کودک افزایش می‌یابد که منجر به ایجاد احساس امنیت و پذیرفته شدن در کودک می‌شود. با انجام این تکنیک والدین می‌توانند ارتباط با کودک خود را به یک ارتباط مطلوب تبدیل کنند. مراحل انجام تکنیک تعامل مثبت به شرح زیر است:
- با پیشنهاد فرزند خود فهرستی از کارهای مورد علاقه او تهیه کنید. بازی‌ها باید طبق خواسته کودک باشند (برای بازه سنی ۳تا۷ سال، این فهرست می‌تواند تصویری باشد).
- بازی که در ارتباط با کودک خود انتخاب می کنید، حتما یک فعالیت پرجنب و جوش و پرتحرک که دارای لمس فیزیکی است، باشد (ارتباط جسمی در وقت کیفی موضوعیت دارد).
- تاریخ و ساعت انتخابی وقت کیفی دقیق باشد (حداقل هفته ای ۱الی۳ بار با کودک خود وقت کیفی داشته باشید). محدودیت ساعت در وقت کیفی حداقل ۳۰ دقیقه و حداکثر ۱ ساعت و نیم باشد. زیرا بیشتر از ۱ ساعت ونیم، کودکان از قاعده بازی خارج می‌شوند (اگر اصرار به ادامه بازی کرد باید به کاردیگری مشغولش کنید).
- چند روز قبل از وقت کیفی، به کودک اطلاع رسانی کنید (در ۴الی۵ سالگی یک روز قبل، ۵+ سال دو روز قبل، ۸+ سال ۳ روز قبل).
- رفتار انضباطی خود را کاملا تغییر دهید، فقط خطوط قرمز اصلی را حفظ کنید (اصلا دنبال درست بازی کردن، رعایت قانون و … نباشید).
- تا می‌توانید از توصیف، لمس و تشویق استفاده کنید.
- هر از گاهی احساسی که کودک در حال تجربه آن است را بیان کرده و از او سوالی مرتبط با آن بازی و وقت کیفی بپرسید.
- بعد از تمام شدن وقت کیفی، متناسب به سن کودک، کیفیت وقتی را که با هم سپری کردید، ارزیابی کنید و از اول سوال بپرسید.
چند نکته مهم برای والدین در برقراری ارتباط با کودک
در تعیین بازه زمانی وقت کیفی، تحمل ابهام کودکان را در نظر بگیرید:
- بدین معنی که یک هفته یا دو هفته زودتر از روزی که قرار است با او زمان کیفی داشته باشید، به او اطلاع ندهید.
- یکی دو سه روز نزدیک به آن روز (متناسب با بازه های سنی ذکر شده) به او اطلاع دهید (آینده دور برای کودکان خارج از تحمل است).
نکات مهم در وقت کیفی:
- در وقت کیفی برای رسیدن به اهداف تربیتی خود تلاش نکنید. کودک فقط باید لذت ببرد.
- اگر کودک در وقت کیفی مرتکب اشتباهی شد تا جایی که می‌شود از اشتباهش چشم پوشی کنید.
- انجام بعضی موارد سبب تخریب رابطه والد- فرزند و یا به ثمر نرسیدن تلاش شما برای ایجاد رابطه مطلوب می‌شود.
- در کنار وقت کیفی با خانواده، حتما باید وقت کیفی اختصاصی با کودک نیز داشته باشید.
- اگر به هر دلیلی برنامه وقت کیفی انجام نشد؛ حتما در اولین فرصت، زمان وقت کیفی را به صورت جبرانی در نظر بگیرید. اگر زمان وقت کیفی رسید اما کودک تمایل به انجام آن نداشت، اصرار نکنید (کودک باید با رضایت وارد وقت کیفی شود).
از ۳ سالگی تا ابد در ارتباط با کودک مراقب این نکات باشید:
- احساسات کلامی و یا بدنی کودکان را انکار نکنید.
- اخطار و تهدید بی موقع ندهید. چرا که اخطارهای بیموقع قسمتی از رابطه والد-فرزندی را تخریب میکند.
- نصیحت نکنید زیرا کمترین دریافت و نتیجه را به دنبال دارد.
- در هنگام ناکامی کودک راهکار ارائه ندهید، فقط همدلی کنید.
- پیش از آنکه تمام ابعاد مساله را بررسی نکرده اید، کودکان را قضاوت نکنید.
- هرگز کودک خود را با دیگری مقایسه نکنید.
- راجع به اتفاق‌هایی که مربوط به فرزندتان است (مثل درس خواندن) پیشگویی منفی نکنید.
- رفتارهای فرزند خود را تحلیل روانشناختی نکنید.
- در زمانی که مرتکب اشتباهی شده است از او بازپرسی نکنید.
- مظلوم نمایی نکنید، مخصوصا با استفاده از نشانگان جسمی.
- هرگز توهین نکنید و او را بیعرضه و… خطاب نکنید.
تمرین برقراری ارتباط با کودک :
در اولین فرصت در ارتباط با کودک؛ شرایط ایجاد وقت کیفی را مهیا کنید و شرایط روانی فرزند را رصد و یادداشت کنید.
در جدولی، دینامیتهایی که در ۲۴ ساعت استفاده می‌کنید را ثبت و تعداد دفعات استفاده از این دینامیت‌ها را یادداشت کنید. با هر یکبار استفاده ۱۰درصد به تنبیه کردن نزدیک می‌شوید (دقت کنید که تنبیه موثری در نظر بگیرید که شما را نسبت به رفتارهای بعدی حساس و هشیار کند).
