خلاصه درسنامه ارائه شده:
یکی از بزرگترین دلایلی که کودک را وارد فرآیند لجبازی میکند این است که قبل از ایجاد روحیه پذیرش دستور، دستورهای سنگین غیراستاندارد ارائه میدهیم. نحوه صحیح دستوردهی والد به کودک منجر به مدیریت لجبازی و کاهش رفتارهای منفی گرایانه میشود.
اصول دستور دادن به کودک در خانواده
زمانی که فرزند با دستورهای غیراستاندارد رو به رو میشود، قادر به همراهی نیست. این واکنش از سوی والد به عنوان مقاومت برداشت میشود. عکس‌العمل والدین در این موارد، حسی درونی را به فرزند القا میکند که:
- «من می‌خواستم همراهی کنم اما خارج از توان من بود.»
- «او مرا سرکوب کرد پس از این به بعد اگر بتوانم هم گوش نمی‌کنم.»
در بسیاری از مواقع، لجبازی در وجود کودکان حاصل دستورهای طاقت فرسای پدر و مادر است. با ایجاد روحیه پذیرش در کودکان می‌توان، پذیرش حرف والد را در فرزند تقویت کرد. بنابراین اولین کاری که باید انجام دهید تمرین دستوردهی است.
برای انجام دادن تمرین دستور دادن به کودک میتوانید از تکنیک دستوردهی زیر استفاده کنید:
تکنیک دستور دهی بی اهمیت در دستور دادن به کودک :
- هدف این تکنیک ایجاد روحیه پذیرش، روحیه همکاری و همراهی است.
- این تکنیک را تنها ۱ الی ۲ بار در روز انجام دهید.
- اگر مراوده شما با فرزندتان زیاد است، فاصله بین انجام دادن این تکنیک را زیاد کنید (صبح و شب).
- زمانی که فرزند مشغول کار خاصی نیست، او را با یک نام خوب و قاطعانه (در مهارت قاطعیت آموزش داده شده) صدا بزنید. گفتنی است که کودکان تن صدای والدین خود را در سه سطح کد گذاری میکنند. بدین صورت که سبز حالت طبیعی، زرد اعلام خطر و احتیاط، قرمز اعمال خطر است.
- یک کار خیلی معمولی که کودک برای انجام دادن به زحمت نیافتد و حداکثر ۲ دقیقه زمان می‌برد را به او بسپارید.
* برای دستور دادن به کودک، باید از تناژ زرد (کلام برنده) استفاده کنید؛ یعنی بیان بلندتر، صدای برنده، زبان بدن محکم‌تر و دست‌ها حالت قفل شده (حالت قفل شدگی دست‌ها مهم است).
* به یاد داشته باشید که انجام دادن کاری که به او سپردید، اصلا مهم نیست؛ هدف ما ایجاد روحیه پذیرش است.
- اگر کودک دستور را انجام داد، او را مورد تشویق قرار دهید.
- اگر دستور را انجام نداد، احساس منفی خود را نشان ندهید (نشان ندادن احساس منفی خود در زمانی که کودک از دستور شما سرپیچی میکند باعث تثبیت جایگاه شما به عنوان والد و افزایش اثرگذاری شما در رابطه میشود).
- در ادامه بعد از گذشت ۳۰ ثانیه تا ۱ دقیقه، کار دیگری را از او درخواست کنید، اگر باز هم انجام نداد، تا دفعه بعدی دستور جدید ندهید.
نکات جدی در اجرای دستور دادن به کودک به شکل غیر عامدانه :
* کارهایی که کودک از انجام دادن آن‌ها حس خوبی ندارد و یا کارهایی که منجر به یادآوری نقاط ضعف آن‌ها میشود را از او درخواست نکنید.
* اگر فرزند شما تنبل است و به بیشتر درخواست‌های شما بی‌اعتنایی میکند؛ دستور دادن به کودک را در دل چیزهایی که دوست دارد انجام دهید. مثال: «پسرم کنترلو بیار شبکه رو عوض کنیم کارتنی که دوست داری رو با هم ببینیم.»
* یکی از اصول مهم مدیریت فضای مجازی و رسانه، این است که در بازه‌های مشخص و تعیین شده توسط فرزندتان؛ در استفاده از رسانه با او همراهی کنید. این عمل منجر به کاهش اثر منفی رسانه میشود.
بیان صحیح خواسته ها باعث کاهش بار منفی دستور دادن به کودک و افزایش اثرگذاری حرف شما در جایگاه والد می شود.
