این روزها اعتیاد کودکان به موبایل و فضای مجازی برای والدین و متخصصین بسیار نگران کننده است. کودکان زمان زیادی را پای استفاده از فضای مجازی و تماشای شبکههای آنلاین یا اینستاگرام و رسانه های دیگر میکنند. آن ها به هیچ عنوان متوجه نیستند که در رفتارشان سواستفاده ای وجود داشته باشد و این تنها وظیفه والدین یا مراقبان است.
عواقب این رفتارهای سو معمولا ضعفهای ادراکی و کاهش نمرات تحصیلی و تعاملات اجتماعی و تجربه روابط ناسالم است. حتی اعتیاد کودکان به موبایل میتواند منجر به ابتلا به بیماریهایی چون موارد زیر بشود:
- سندرم تونل کارپال
- سردردهای میگرنی
- ناهنجاریهای عصب بینایی و
- مشکلات گردن و کمر
- ابتلا به اضطراب و افسردگی و…
اعتیاد کودکان به گوشی همراه و فضای مجازی
وابستگی و اعتیاد به گوشی میتواند احتمال ابتلا به مالیخولیا و اضطراب را بالا ببرد و معمولا استفاده از تلفن همراه با ابتلا به مشکلات ضعف روانی ارتباط مستقیم دارد.
هر چه سطح استفاده از تلفن همراه در کودکان افزایش میابد مشکلات خودکنترلی و روان رنجوری نیز افزایش میابند.
یکی از مهمترین سوالاتی که در برخورد با اعتیاد کودکان به موبایل از خود میپرسیم این است که :
چرا کودکان به فضای مجازی و گوشی هوشمند جذب میشوند؟
- فضای مجازی و گوشی هوشمند از تنوع بالایی برخوردار است و قادر است به سرعت علایق فرد را شناسایی کند بنابراین برای کودکان و بزرگسالان بسیار قانع کننده است که جذب آن شوند.
- فضای مجازی به طور دائم در حال ارائه محتوای جدید و تازه ای است که همین امر میتواند هر کسی را فارغ از علت استفاده از فضای مجازی در خود نگه دارد.
- برنامه هایی مانند اینستاگرام میتوانند از تکنیکهایی مانند اسکرول بینهایت استفاده کنند تا کاربران را برای استفاده بیشتر مشتاق کند. انها برای دیدن اطلاعات بیشتر در پستها به شکلی بی پایان ادامه میدهند و خستگی و اضطراب دائمی را تجربه میکنند و از همه مهمتری اینکه بدون توانایی و داشتن فرصت برای انالیز اطلاعات دریافتی از مشاهده ان افسرده میشوند.
اعتیاد کودکان به فضای مجازی چه عواقبی دارد ؟
اعتیاد به گوشی های هوشمند می تواند موجب موارد زیر شود:
- کیفیت بد خواب
- کاهش ساعات استراحت و تغییرات خلقی منفی
- کاهش عملکرد شناختی و
- مشکلات حافظه
مسئولیت ما این است که عادات درست را در کودکان خود پرورش دهیم که ممکن است به آنها کمک کند تا زندگی شادتر، سازنده تر و موفق تری داشته باشند.
تکنیکهایی برای گرفتن گوشی از کودکان
در بسیاری از موارد مشاهده میشود کهه والدین برای ساکت و سرگرم کردن کودک گوشی و تلویزیون را در اختیار او میگذارند و بعد از مدتی نسبت به این موضوع اعتراض دارند. این اشتباه ترین روند ممکن است.
والدین باید تحمل ششنیدن این موضوع را داشته باشند که:
این شمایید که کودکان را به گوشی و تلویزیون معتاد کرده اند.
پیش از استفاده کودکان باید بدانید که چه عوارضی ممکن است پیش بیاد و با روشهای مقابله با آن هم آشنا شوید:
از تلفن همراه برای کنترل کودک استفاده نکنید.
برای صفحه نمایشگر محدودیت زمانی مشخص کنید.
تعیین محدودیت برای استفاده از صفحه نمایش و تشویق سایر فعالیت ها به والدینی که می خواهند استفاده از تلفن همراه فرزندشان را کنترل کنند به شدت توصیه می شود.
الگوی او باشید.
این شاید مهمترین و ضروری ترین اقدام شما باشد. شما باید الگوی کودک باشید. نسبت به حساسیت فرزند در خانه و در مقابل او تا حد امکان از تلفن همراه استفاده نکنید.
در خانه ساعاتی را بدون اینترنت و تکنولوژی و برق تجربه کنید.
میتوانید قبل از شام و یا بعد از انجام تکالیف ساعاتی را بدون مصرف کوچکترین عامل الکتریکی بگذرانید تا همه اعضای خانواده مجبور شوند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
اگر گوشی را از او میگیرید چیزی برای ارائه داشته باشید.
شما باید برنامه ای برای ایجاد عادت مثبت طراحی کنید. نمیشود وقت و دست کودک را خالی بگذارید و انتظار داشته باشید او خود را سرگرم کند. شما باید برای ایده های خود برنامه ای داشته باشید. میتواند برنامه هایی تفریحی باشد یا حتی اشپزی و مطالعه و ورزش در فضای باز؛ به هر جهت این شمایید که باید خلاقیت به خرج دهید.
فعالیتهایی را تشویق کنید.
کودکان ممکن است با بازیها، نوتیفیکیشنها و پیامکها به تلفنها معتاد شوند. زیرا این عادات باعث میشوند که بلافاصله در مغز دوپامین ایجاد شود و حس خوبی به آنها بدهد اما راههای دیگری هم وجود دارد که آنها همین تجربه را به صورتی واقعی داشته باشند. مانند فعالیتهای ورزشی یا گذراندن وقت کیفی با خانواده و دوستان…
فرزندانتان را تشویق کنید که علایق یا سرگرمیهای دیگری را خارج از صفحه پیدا کنند و به آنها پایبند باشند. این یک راه عالی برای ترویج اعتیاد به موبایل در آنها است. میتوانید شبها یا گردشهای خانوادگی را برنامهریزی کنید و به آنها نشان دهید که راههای رضایتبخشتری برای گذراندن زمان نسبت به خیره شدن به صفحه نمایش وجود دارد!
درباره روند ابتلا به اعتیاد و اینده اعتیاد به شکلی کاملا تخصصی و علمی و دقیق با زبانی کودکانه به فرزندان آموزش دهید. به یاد داشته باشید هر چقدر این اموزش دقیق باشد در اینده در برابر وسوه های بیشتری کودک را ایمن نگه خواهد داشت بنابراین برای امن وقت بگذارید.
از کجا بفهمم کودکم به تلفن همراه اعتیاد دارد یا نه؟
تشخیص اینکه آیا کودک به تلفن خود وابسته شده یا خیر، دشوار است اما چند علامت هشدار وجود دارد که باید مراقب آنها باشید.:
- مشکلات خواب ناشی از بیدار نگه داشتن تلفن همراه آنها در شب
- نوسانات خلقی ناشی از بررسی مداوم آن و مهارت های اجتماعی به دلیل عدم خروج از صفحه نمایش است.
- اگر زمان بیشتری را صرف بازیهای اینترنتی/موبایل، تلفن و غیره میکنید، به احتمال زیاد فرزندان شما نیز با یادگیری آنچه میبینند، زمان بیشتری را روی صفحه میگذرانند.
توصیه میشود با تمرین کردن قبل از موعظه کردن برای آنها، الگوی خوبی باشید.