خلاصه پاسخ ارائه شده :
سوال : برای خانه قوانینی گذاشته ایم که فرزندم انجام نمی دهد و می گوید من خسته ام، چه کار باید کرد؟
چرا برخی کودکان تمارض و تظاهر میکنند ؟
از شایع ترین علتهای تمارض و تظاهر فرزندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برخورد مناسب با تمارض و تظاهر در کودکان چیست؟
استفاده از تکنیکهایی که در ادامه متن معرفی شده باعث جلب همکاری کودک میشود، به نحوی که احساس میکنید رفتارهای لجبازی گونه برای انجام ندادن کارها یا نپذیرفتن قوانین، کاهش پیدا کرده است.
تکنیک اول: پذیرش تمارض و تظاهر به ناتوانی
- احساس ناتوانی و تمارض و تظاهر فرزند را بپذیرید.
- بعد از چند ساعت یک پیشنهاد جذاب و دقیقا مخالف ناتوانی فرزند بدهید.
- بگویید: «یادم نبود نمیتوانی انجام دهی.»
یکی از راههای تشخیص تمارض و تظاهر در کودکان، توجه به موقعیتهایی است که فرزند برای اینکه پیشنهاد جذابی شما را از دست ندهد؛ ناتوانی خود را نقض میکند. در این مواقع به فرزند خود بگویید:
- «نه پسر/دختر گلم همانطور که شما خسته هستی و نمیتوانی فلان کار را انجام دهی، همینطوری هم خسته هستی و نمیتوانی این کار جذاب را انجام دهی.»
نتیجه انجام دادن این تکنیک این است که فرزند در دوراهی قرار میگیرد و با خودش می اندیشد که:
- در موقعیتهای دیگر تمارض و تظاهر کنم یا بازی را از دست بدهم…
- و با انجام دادن این تکنیک به مرور این روش را کنار میگذارد.
یکی از بزرگترین دلایلی که بچه ها قوانین خانه را نمیپذیرند، انجام دادن کارهای تکراری است که هیچ احساس خوبی برای آنها رقم نمیزند. برای انجام قوانینی که تمارض و تظاهر به ناتوانی کودک در آن دیده میشود یا فرزند خستگی نشان میدهد، تکنیک زیر را انجام دهید:
تکنیک دوم: تشکر و حسن جویی زیاد
زمانی که در رفتارهای فرزند پایبندی به قوانین را مشاهده کردید:
- احساس شادابی بسیار زیاد نشان دهید.
- تشکر مبالغه آمیز داشته باشید
گفتنی است که پایبندی به قانون و نظم برای یک فرد بزرگسال خوشایند است؛ اما برای کودک جذاب نیست. بنابراین باید اجرای قوانین را برای آنها شیرین نماییم. پس اگر شما در قانونی که انجام میدهد، یک تشکر ویژه داشته باشید، به صورت جدی فرزند شما به قانون پایبند خواهد بود.
عوامل تقویت ساز کودک و بزرگسال با هم فرق میکند، تقویتهای غیرقابل پیش بینی برای بچه ها تا سن 13 سالگی واقعا انرژی بخش است.
وقتی فرزند شما در انجام کاری که قانون سازی کردید، بیشتر از 60 درصد کار را انجام میدهد، یک تقویت جذاب برای او داشته باشید. به او بگویید:
- میدانی چرا این جایزه را دریافت کردی؟
- چون بیشتر این کار را انجام دادی.
*اگر پرسید یعنی هر وقت اینکار را انجام دادم به من جایزه میدهی؟ بگویید «همیشه که نه، اما امکان دارد گاهی جایزه بگیری».
* توجه کنید که در ازای رعایت قانون:
- یک دفعه جایزه بدهید، چهار دفعه جایزه ندهید تا به ازای انجام قانون شرطی نشوند.
- مدلهای متفاوتی از انرژی بخشی داشته باشید، همیشه از یک مدل انرژی بخشی استفاده نکنید. مثلا پیشنهاد بازی، بیرون رفتن، بستنی، …
تکنیک سوم: تقویت و پاداش
یک لحظه قبل از اجرای قول و قراری که با فرزند گذاشتید (تقویت، که می تواند در غالب یک پاداش باشد)، از فرزند بپرسید:
- «من با تو قول و قراری داشتم. اگر الان به قولی که دادم متعهد نباشم، تو چه احساسی تجربه میکنی؟»
- «دوست داری در آن لحظه چه کاری انجام دهی؟»
- «این احساس الان ات را وقتی قولی که دادی را انجام نمیدهی و میگوییی خسته ام یا حال ندارم، من هم تجربه میکنم»
نتیجه این است که: فرزند به فکر فرو می رود و پایبندی اش به قوانین بیشتر میشود.
