بازیهای خانگی برای تقویت یادگیری کودکان زیر 8 سال

روانشناسان و محققان بسیاری سالهای زیادی را صرف ساختن بازی های خانگی کرده ‌اند تا بتوانند به سادگی به وسیله این بازیهای خانگی نیازهای رشدی کودکان را برآورده کنند. در واقع این بازیها طوری طراحی شده اند تا تمام قابلیتهای کودکان را تحت تاثیر بگذارند و روند یادگیری را برای کودکان تاثیرگذارتر و ماندگارتر کنند.

بازیهای خانگی برای تقویت یادگیری و آموزش به کودکان

1 سالگی تا 8 سالگی مهمترین سالهای کودکی

تحقیقات علمی طی ۳۰ سال گذشته نتیجه گرفته که مهم ترین دوره رشد انسان از بدو تولد تا هشت سالگی است. در طول این سال ها، مهارت های شناختی، سلامت عاطفی، قابلیت های اجتماعی و وضعیت جسمی و روانی سالم برای موفقیت در بزرگسالی پایه گذاری میشود.

اگرچه یادگیری فرایندی است که در طول زندگی و در تمام سال های عمر انجام میشود، اما در اوایل کودکی یادگیری با سرعت بیشتری انجام میشود که هرگز با سال­های دیگر زندگی برابر نخواهد بود. سال های پیش دبستانی در اواسط دوره یادگیری اولیه کودک قرار می گیرند و زمینه ساز برای موفقیت در مدرسه و فراتر از آن را میشوند.

نقش مهم بازی کودکانه در رشد و یادگیری

مربیان همیشه در حال تفکر هستند که چگونه به کودکان خردسال آموزش دهند تا بتوانند از پتانسیل یادگیری آنها استفاده کنند.

• بازی یکی از مهم ترین راه هایی است که در آن کودک دانش و مهارت های اساسی کسب می کند.
• بازی و محیط بازی، فرصت هایی را برای اکتشاف و یادگیری عملی ایجاد میکنند.
• کودکان با بازی مهارتهای ذهنی و مهمتر از آن بدنی و جسمی خود را برای تمام زندگی خود افزایش می‌دهند.

اشکال مختلف بازیهای کودکانه در خانه

در نگاه اول شاید بازی و معنای آن ساده به نظر برسد. برای مثال، وقتی میبینید کودکی در پارک، زمین بازی، کلاس و غیره بازی میکند میتوانید فعالیت او را تشخیص دهید. با این وجود تعریف بازی دشوار است. اگرچه محققان و نظریه پردازان، در مورد یکسری ویژگی های کلیدی تجربه هایی که از بازی کسب میشوند، توافق دارند.

• یک جنبه مهم بازی نقش فعال کودک و کنترل بازی از طریق کسب تجربه است.
• نقش فعال بازی به ابتکار عمل کودکان، تصمیم گیری و خود انتخابی کودک در بازی اشاره دارد.
• بازی باید تا حدی شامل نقش فعال کودک و کسب تجارب برای او باشد.
• بازی باید به کودک باور به توانایی های خود و شناختن آنها و خود مختاری را آموزش دهد.

ویژگیهای بازیهای کودکانه برای تقویت یادگیری و آموزش کودک

• بازی با معنا

کودکان برای احساس کردن جهان پیرامون خود و برای پیدا کردن معنی در یک  تجربه از طریق ارتباط آن با چیزی که برای آنها شناخته شده است، بازی می کنند. از طریق بازی، کودکان درک  خود از تجربیات شان را بیان و گسترش میدهند.

• بازی نشاط آور

به کودکان یا حتی بزرگسالان هنگام بازی کردن نگاه کنید. اغلب آنها را در حال لبخند زدن یا خندیدن مشاهده میکنید. البته بازی ممکن است شکست ها و چالش هایی نیز داشته باشد، اما به صورت کلی بازی همواره همراه با احساس لذت، انگیزه بخش بودن و پر از هیجان است.

• فعال بودن بازی

به کودکان هنگام بازی توجه کنید. شما به احتمال زیاد خواهید دید که آنها  از نظر فیزیکی و چه از نظر ذهنی و کلامی عمیقا درگیر بازی هستند.

• تکرار پذیری بازی

بازی و یادگیری اعمالی تک بعدی و بدون تکرار و تمرین  نیستند. کودکان برای تمرین مهارت ها، تجربه کردن احتمالات و فرصت ها و کشف چالش ها جدید که منجر به یادگیری عمیق میشوند، بازی می کنند.

• اجتماعی بودن بازی

بازی به کودک این اجازه را می دهد تا ایده هایش را منتقل کند،  هم سن و سالانش  را از طریق  تعاملات اجتماعی درک کند، و راهی برای درک عمیق تر و روابط قدرتمند اجتماعی در آینده برای کودک ایجاد می کند.

یادگیری کودکان و توسعه مهارت اساسی در حین بازی

وقتی بچه ها انتخاب میکنند بازی کنند، فکر نمیکنند “حالا قرار است از این فعالیت چیزی یاد بگیرم”. با این حال، بازی فرصت های یادگیری مناسب در تمام زمینه های رشدی را در اختیار کودکان میگذارد.

• ارتقای مهارتها و یادگیری، اتفاقهای بسیار پیچیده و جامعی هستند. اما مهارت ها در هر حوزه رشدی؛ حرکتی، شناختی و اجتماعی را میتوان از طریق تشویق کردن به بازی به کودک آموزش داد.
• باید در نظر گرفت که هدف نخست از بازی لذت بردن کودک از آن است.
• مرحله بعدی به یادگیری کودک اختصاص داده میشود.
• در واقع، کودک میتواند مهارت های پایه  خود را با تجربه هایی که از طریق بازی آنها را کسب میکند بالا ببرد. این اتفاق اغلب در سنین اولیه کودکی اتفاق می افتد.
• کودکان با انتخاب بازی که دوست دارند، مهارت هایی را در تمام زمینه های رشد فکری، اجتماعی، عاطفی و جسمی پیدا میکنند.

• کودکان یادگیرنده فعال هستند. آنها از طریق تعاملاتی که در بازی با وسایل و هم سالان یا هم بازی ها انجام میدهند، دانش کسب می کنند. آنها نیاز به تمرین زیادی با مواد و اشیاء حقیقی برای درک مفاهیم انتزاعی دارند.
• مثلا، با لگو های هندسی میتواند مفهوم اینکه دو مربع کوچک، یک مستطیل را تشکیل می دهد و دو مثلث یک مربع را نشکیل میدهد  را درک کنند. از رقصیدن الگوهای حرکتی مانند قدم به جلو، چرخش به عقب و مانند اینها را درک می کنند. کودکان شروع به متوجه شدن ویژگی الگوهایی میشوند که پایه و اساس هوش منطقی و ریاضی می باشد.
• بازی های نمادین و نمایشی، مانند خاله بازی، در بیان ایده ها، افکار و احساسات کودک مفید واقع میشود. همچنین آنها یاد میگیرند که احساسات خود را چگونه کنترل کنند، با دیگران چگونه تعامل کنند و خلاقانه مسئله و مشکلی را حل کنند.

بازی ها یک استراتژی اساسی برای یادگیری و آموزش کودکان

• یادگیری با بازی در خانه و جامعه با تقویت انگیزه کودک
  

میتوان گفت محیط خانه محلی است که کودکان خردسال و در سال های اولیه زندگی بیشترین زمان خود در آن با والدین، خواهر برادر و یا سایر اعضای خانواده سپری می کنند. این تعاملات و روابط تاثیر قابل توجهی بر چگونگی درک و تجربه کودکان از جهان پیرامون خود دارند.

در واقع خانه، محیط پیرامون و جامعه فرصت های بسیار خوبی برای ارتقا یادگیری از طریق بازی در سال های اولیه زندگی را فراهم میکنند. مراقبان اولیه یا اولین پرستاران کودک،  اولین معلمان و بزرگترین حامی یادگیری کودکان هستند.

بنابراین نقش مهمی در ایجاد فضای یادگیری از طریق بازی دارند. حمایت و قدرت دادن به پرستاران و مراقبان کودک باعث میشود آنها در شکل گیری یادگیری و رشد کودک نقش فعالی داشته باشند.

• یادگیری از طریق بازیهای خانگی در سال های اولیه مدرسه

یادگیری از طریق بازی مختص به سال های اولیه کودکی نیست. در پایه های ابتدایی، بازی تسلط کودکان بر مفاهیم آکادمی و علمی را افزایش می دهد و انگیزه کودک را برای یادگیری بالا میبرد. در واقع، دو مورد از مهم ترین چیزهایی که بازی میتواند توسعه دهد علاقه و انگیزه کودک است.

تشویق این موارد در سال های اولیه ابتدایی باعث میشود که آنها، خود در یادگیری مشارکت داشته باشند. علاوه بر این، بازی خلاقیت و تخیل که اجزاء حیاتی در توانایی کودک در حل مشکلات، لذت بردن و نوآوری می باشند را پرورش می دهد. بازی و فرصت دادن در مشارکت فعال در یادگیری باعث تقویت توانایی خلاقیت دانش آموزان میشوند.

بازی خانگی باید چه ویژگی داشته باشد تا منجر به یادگیری کودک شود؟

1. یک محیط یادگیری غنی از محرک های موثر

• وجود بسیاری از وسایل بازی مختلف در دسترس، مانند خاک رس، کاغذ، رنگ ها، مواد طبیعی، عروسک ها و …
• محیطی که وسایل به راحتی در دسترس کودکان قرار داشته باشند
• محیطی که کودک فرصت انتخاب از بین تعداد وسیعی از وسایل را داشته باشد وشرایط انتخاب متنوعی از مواد و منابع موجود با توجه به خلاقیت و ایده های خود داشته باشد

2. فضاهای بیرونی

• به کودکان باید فرصت های زیادی برای بیرون رفتن از خانه داده شود؛ زیرا مشاهدات و بازدیدهای محیطی باعث افزایش تجربیات کودک میشود.
• محیط بیرون منبع آشکاری از رنگ ها و عناصر مختلف است و در تسهیل کودکان برای تفکر خلاقانه در مورد دنیای اطرافشان کمک زیادی می‌کند

3. کودکان را تشویق کنید:
   

• سوال پرسیدن کند
• آنها را در بحث ها و فعالیت های گروهی شرکت دهد
• یادگیری حل مسئله خلاقانه کند
• انجام بازی کند
• تکرار بازی و تثبیت مورد یاد گرفته شده کند

بازی های کودکانه و خانگی دارای اشکال زیادی هستند که هر کدام از آنها رشد در زمینه خاصی را تقویت می‌کنند و به سایر زمینه ‌های رشدی کمک میرسانند. بازی کردن امر بسیار مهمی است که فرزندان را به هیچ وجه نباید بخاطر آن سرزنش کرد.

اگر تصور شما این است که کودکتان فقط بازی می‌کند و کار دیگری انجام نمی‌دهد سریعا تصور خود را اصلاح کنید و از بازی برای انجام همه کارها کمک بگیرید. برای مثال از بازی سازی کمک بگیرید تا کودک شما اتاق خود را مرتب کند و یا در بردن و اوردن وسایل صبحانه کمک کند و …