6 بازی کودکانه در خانه برای افزایش اعتماد به نفس

چگونه از طریق بازی کودکانه، اعتماد به نفس کودکان‌مان را افزایش دهیم؟

ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس مثبت، در تربیت کودکان و نوجوانان اهمیت بسیاری دارد. این کار به آنها کمک می‌کند از نظر عاطفی و هیجانی در حال و آینده بهتر عمل کنند. با کمک بازی کودکانه، بچه‌ها میتوانند اضطراب و چالش‌های زندگی را دقیق‌تر و مناسب‌تر پشت سر بگذارند.

ارتقای عزت نفس و اعتماد به نفس در کودکان

ایجاد عزت نفس در فرزندان نقشی تعیین کننده در شکل گیری اعتماد به نفس و حس خودکفایتی در فرزندان دارد. شکل گیری این احساس تاثیری مادام العمر را در افراد رقم می‌زند.

بازی‌ها و فعالیت‌هایی که عزت نفس کودکان را بالا می‌برد؛ موجب میشود اعتماد به نفس آنها نیز افزایش پیدا کند. جمله‌هایی شبیه به این برای خیلی از پدر و مادرها آشنا است: «من نمی‌تونم! من بلد نیستم!»

کودکانی که از چنین جملاتی استفاده می‌کنند، معمولاً نسبت به توانمندی‌های‌شان اعتماد به نفس کمتری دارند. به عبارت دیگر این کودکان خود را باور ندارند. اما بخش امیدوارکننده ماجرا این است که شما به عنوان پدر و مادر نقش تعیین کننده‌ ای در بالا بردن اعتماد به نفس کودکان خود دارید.

در این مطلب قصد داریم ابتدا به تعریف مشخصی از اعتماد به نفس و عزت نفس برسیم. سپس راهکارهایی در قالب 6 بازی کودکانه برای افزایش اعتماد به نفس کودکان معرفی میکنیم.

تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس چیست ؟

اعتماد به نفس و عزت نفس دو مفهوم جداگانه، اما بسیار نزدیک به یکدیگر هستند: «هشت راه برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان دبستانی

• اعتماد به نفس : همان چیزی است که بعد از ارزیابی کیفیت عملکردمان یا دستاوردهایی است که در جنبه‌های مختلف زندگی (مثل روابط با دیگران، ورزش، کار …) به دست می آوریم. به زبان ساده؛ اعتماد به نفس چیزی است که در مورد توانمندی‌های خودمان فکر می‌کنیم.
• عزت نفس : پا به پای اعتماد به نفس رشد می‌کند. عزت نفس ارزشی است که از خودمان می‌سازیم. اندازه عزت نفس، می‌تواند از کم تا خیلی زیاد تغییر کند: «من ارزشمندم» یا «من هیچ ارزشی ندارم.»

عزت نفس احساسی است که در مورد خودمان و ویژگی‌های شخصیتی‌مان داریم. عزت نفس تحت‌تأثیر ارزیابی‌مان از جنبه‌های مختلف زندگی‌ است که شامل اعتماد به نفس هم می‌شود.

برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان بازی‌ها و فعالیت‌های مختلفی وجود دارد. در این بخش به تعداد از تأثیرگذارترین آنها می‌پردازیم. به غیر از آماده کردن حمایت و تشویق لازم برای کودکان، با انجام این بازی‌ها می‌توانید تا حد زیادی اعتماد به نفس و عزت نفس آنها را افزایش دهید:

۶ بازی کودکانه برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس در کودک

بازی های کودکانه نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری انواع مهارتها و تقویت آن‌ها در کودکانمان دارند. این بازی ها به بچه‌ ها در زمینه‌ های مختلفی کمک می‌کنند تا بتوانند مهارتهای خود را رشد داده و به درک بهتری برسند. در ادامه بازی هایی مطرح شده است که خانگی هستند. این بازی کودکانه می‌توانند احساس اعتماد به نفس و عزت نفس ایجاد کنند.

 1. بازی کودکانه « من … هستم» برای افزایش اعتماد به نفس کودک دبستانی

آیا کودک شما به چیزهایی که به دست آورده افتخار می‌کند یا دوست دارد دائم از خودش انتقاد کند؟

با انجام بازی «من … هستم» می‌توانید جواب این پرسش را به دست بیاورید.

مراحل انجام بازی کودکانه من … هستم برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس در کودکان:

• چیزهای که نیاز دارید: کاغذ نقاشی، واژه‌های بریده شده از نشریات متفاوت (صفت‌های مختلف)، چسب، مداد رنگی یا مداد معمولی.

1. از کودک‌تان بخواهید روی بخشی از کاغذ، واژه‌هایی را که در جمله من … هستم می آورد؛ ردیف کند. این صفت‌ها می‌توانند هم مثبت و هم منفی باشند.
2. بعد از او بخواهید فقط روی چیزهای مثبتی تمرکز کنند که بقیه در موردش گفته‌اند.
3. یک لیست از این واژه‌ها درست کند.
4. از کودک‌تان بخواهید عکس خودش را وسط کاغذ بچسباند.
5. از او بخواهید دور عکس را با صفت‌های مثبت در مورد خودش پر کند.
6. در این مرحله می‌تواند به هر شکلی که دوست دارد کاغذش را تزیین کند. برای تزیین عکس می‌تواند از خرده پارچه، تکه کاغذ، مقوا، اکلیل، پولک یا هر چیز دیگری که دوست دارد استفاده کند. در این بخش آزادی عمل کامل را به او بدهید.
7. بعد از تمام شدن بازی، می‌توانید با هم نقاشی را در جایی از اتاقش قرار دهید که همیشه جلوی چشمش باشد تا ویژگی‌های مثبتش را به یاد خود بیاورد.

بازی کودکانه «من … هستم» برای فرزند ۳ تا ۶ سال

این بازی برای کودکانی است که توانایی خواندن دارند. با این حال اگر کودک شما توانایی خواندن ندارد؛ با کمی حوصله می‌توانید این بازی را با او انجام دهید:

1. می‌توانید کلمات را برای او بخوانید تا بتواند از بین آنها انتخاب کند.
2. راه دیگری که بازی را جذاب‌تر می‌کند: از نشریات مختلف، عکس آدم‌ها یا کودکان با صفت‌های مختلف را ببرید. به عنوان مثال یک آدم خندان برای صفت خنده‌ رو یا یک آدم مرتب برای تمیز و مرتب می‌تواند مناسب باشد.

این کار شاید کمی چالش به همراه داشته باشد اما به نتیجه‌اش می‌ارزد.

23. بازی کودکانه «لیست موفقیت‌های من» برای کودکان دبستانی

یکی از راه‌های بالا بردن عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان این است که موفقیت‌های‌شان را به آنها یادآوری کنید:

چیزهای که نیاز دارید : یک ورق کاغذ و مداد

مراحل انجام بازی کودکانه لیست موفقیتهای من

1. به کودک‌تان یک کاغذ و قلم بدهید. یا برای اینکه حس مثبت بیشتری به این بازی داشته باشد، می‌توانید یک دفترچه ویژه برای این کار به او بدهید.
2. از او بخواهید لیست موفقیت‌هایش در زندگی را روی اولین کاغذ دفترچه بنویسد.
3. پایین کاغذ را برای اضافه کردن موارد بیشتر خالی بگذارد.
4. برای یادآوری پتانسیل کودک‌تان به او، می‌توانید از فرزندتان بخواهید هر روز پیش از خواب، لیست کارهایی را که در انجام آن موفق شده را به دفترچه خود اضافه کند.
5. در بین روز اگر در یک بازی باخت یا هنگام انجام فعالیتی شکست خورد؛ به او تأکید کنید که شکست و باختن نه تنها مشکلی ندارند؛ بلکه خیلی هم مهم هستند.

بازی کودکانه «لیست موفقیتهای من» برای کودکان ۳ تا ۶ سال

1. از آنجایی که در حدود سه سالگی تازه با مفهوم مالکیت و «مالِ من» آشنا می‌شوند؛ داشتن یک دفترچه مخصوص خودشان می‌تواند حس خیلی خوبی به آنها بدهد.
2. برای حل مسأله خواندن هم می‌توانید از آنها بخواهید کارهایی را که برده یا در آنها موفق شده را نقاشی کند.
3. حتی می‌توانید تعدادی نشریه قدیمی برای آنها تهیه کنید و هر کدام از عکس‌ها را که شبیه اتفاقات آن روز است ببرند و در دفترچه بچسبانند.
4. توجه داشته باشید که در این بخش لازم نیست کارها به بهترین حالت ممکن انجام شوند. مهم این است که تمام کارها بر اساس سلیقه کودکان پیش برود.

3.  بازی کودکانه «من می‌ترسم ولی…» برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس کودکان

ترس، احساس رایجی در کودکان است. یک فعالیت مناسب که بتواند به شکل قابل قبولی فرزند را با ترسهای خود روبرو کند به طوری که در موردشان صحبت کند؛ میتواند برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس در کودکان مفید باشد.

چیزهای که نیاز دارید: کاغذ و مداد

روند بازی من میترسم ولی…

1. از کودک‌تان بخواهید لیستی از چیزهایی که می‌ترسد؛ درست کند. به عنوان مثال، شاید از رفتن به مکان‌های تاریک می‌ترسد (بک لینک به مقاله ۹ روش برای مقابله با ترس از تاریکی در کودکان) یا شاید هم از تنها ماندن در خانه می‌ترسد (بک لینک به مقاله ترس از تنهایی در کودکان، راهکارهای کمک به آن‌ها و پرسش‌های اساسی در مورد مونوفوبیا)
2. جمله‌ها باید به این حالت نوشته شوند: من از جاهای تاریک می‌ترسم، چون… . من از تنها ماندن در خانه می‌ترسم چون … .
3. قسمت دوم کار این است که تصور کنند اگر آن کار وحشتناک را انجام دهند؛ چه می‌شود. به عنوان مثال اگر وارد یک اتاق تاریک شوند، چه اتفاقی می‌افتد؟ یا اگر در خانه تنها باشند، چه می‌شود؟
4. هر بار که کودک‌تان یکی از ترس‌هایش را می‌نویسد، از او بخواهید اتقاقاتی را که ممکن است هنگام انجام آن کار وحشتناک بیافتد، روی کاغذ بیاورد.
5. کنار اتفاقات منفی یک اتفاق مثبت هم در نظر بگیرد و یادداشت کند.

با استفاده از این بازی می‌توانید به شکل غیر مستقیم، روند تفکر مثبت را در کودک خود شکل دهید.

بازی من میترسم ولی … کودکان ۳ تا ۶ سال

مانند دو بازی قبلی، با استفاده از نقاشی کردن، می‌توان این بازی را برای کودکان ۳ تا ۶ سال اجرا کرد. با این حال پیشنهاد میشود این بازی را با کودکان بزرگتر انجام دهید.

 این بازی نیاز به توانایی فکر کردن پیشرفته‌ دارد؛ که شاید کودکان گروه سنی ۳ تا ۶ سال نتوانند به خوبی از پس آن بر بیایند.

4.  بازی کودکانه «جعبه جادویی» برای کودکان دبستانی

این بازی، یک راه خلاقانه برای بالابردن اعتماد به نفس و عزت نفس کودکان است.

چیزهای که نیاز دارید: یک جعبه مقوایی و یک آینه کوچک.

مراحل انجام بازی جعبه جادویی:

1. آینه ای را داخل جعبه مقوایی قرار دهید. به شکلی که هر کسی به داخل جعبه سرک بکشد، خودش را ببنید.
2. می‌توانید روی جعبه را تزیین کنید. یا حتی با یک خط جذاب رویش بنویسد: «جعبه جادویی‌»
3. جعبه جادویی را وسط میز قرار دهید. از کودک‌تان بپرسید: «به نظرت خاص‌ترین آدم توی دنیا کیه؟»
4. منتظر بمانید تا او جواب بدهد. بعد به کودک‌تان بگویید جعبه جادویی به او کمک می‌کند که جواب درست را پیدا کند.
5. از کودک‌تان بپرسید فکر می‌کند داخل جعبه چه چیزی ببیند.
6. بعد از او بخواهید داخلش را نگاه کند.
7. بعد از این بازی، از کودک‌تان بپرسید وقتی که خودش را داخل جعبه دید چه حسی پیدا کرد؟
8. به او توضیح بدهید که هر کدام از ما با رفتارهای مخصوص خودمان، آدم ویژه‌ای هستیم.
9. بعد از آن هم در مورد این صحبت کنید: که هر کسی از جهتی آدم ویژه و منحصر به فردی است.

بازی «من میترسم ولی … » برای کودکان زیر ۶ سال در خانه

از آنجایی که این بازی نیازی به توانایی خواندن ندارد، برای کودکان سه تا شش سال نیز مناسب است. با این حال برای اینکه احساس بهتری به بازی داشته باشند و کنجکاوی‌شان نیز به حد کافی برانگیخته شود:

1. می‌توانید از کمک آنها برای تزیین جعبه جادویی استفاده کنید.
2. باید درِ جعبه بسته باشد تا داخل آن دیده نشود.

5.  بازی کودکانه «یک حرف و یک خروار نام» برای بچه‌ های دبستانی

این بازی، یک بازی شاد و بامزه است که می‌‌تواند به کودک‌تان انگیزه بدهد؛ در مورد خودش توصیف‌های مثبتی بگوید. بازی می‌تواند دو نفری یا بیشتر انجام شود.

چیزهای که نیاز دارید: زمان و مکان برای بازی!

روند بازی کودکانه یک حرف و یک خروار نام

1. شما می‌گویید «شروع» و کودک‌تان توی ذهنش الفبا را می‌خواند.
2. بعد هر زمان که می‌گویید «وایسا»، او حرفی را که به آن رسیده با صدای بلند می‌گوید. به عنوان مثال «ش»
3. کودک‌تان باید با آن حرف، تا جایی که می‌تواند صفت‌های خوب در مورد خودش بگوید. به عنوان مثال: «ش» مثل شیرین، شجاع، شاد!

این بازی، فعالیت ساده‌ای است که می‌تواند به کودکان انگیزه دهد در مورد خودشان فکرهای خوب و مثبت کنند و اعتماد به نفس‌شان را افزایش دهند.

بازی کودکانه «یک حرف و یک خروار نام» برای کودکان تا ۶ سال

1. از آنجایی که این بازی نیاز به دانستن الفبا دارد؛ می‌توانید برای کودکان سه تا شش سال، حروف الفبا را با فاصله از هم، روی یک کاغذ بزرگ بنویسید.
2. کاغذ را جلوی رویش بگذارید یا به دیوار بچسبانید. با علامت  شما، کودک‌تان باید دستش را روی حروف جابجا کند. از اول تا آخر و دوباره همین کار را تکرار کند.
3. وقتی که دوباره علامت می‌دهید دستش روی هر حرفی باشد، همان حساب می‌شود.
4. شما حرف را برایش می‌خوانید و دو نفری با هم دنبال واژه‌هایی می‌گردید که این صدا را دارند.

در این گروه سنی لازم نیست که آن حرف حتماً اول کلمه باشد. به عنوان مثال اگر «ش» انتخاب شود. از کودک می‌خواهیم صفت‌های مثبتی را که صدای ششش دارند؛ بگوید: خوش‌شانس، شاد، شجاع، شیرین، ارزشمند و مواردی از این دست.

حواس‌تان باشد برای اینکه کودک در این سن تفاوت حروف هم‌ صدا مانند س، ص، ث یا ا، ع را نمی‌داند؛ تنها حروف ساده‌تر را روی کاغذ بنویسید؛ به عنوان مثال از بین س، ص، ث حرف س و از بین حروف ا، ع ، حرف الف را انتخاب کنید.

6. بازی کودکانه «کارهای روزانه با هدف مناسب» برای کودک 7 ساله در خانه

عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان با دانستن اینکه دیگران به آنها اعتماد دارند، به سرعت می‌تواند افزایش پیدا کند. برای اینکه به کودکان‌تان نشان دهید به آنها اعتماد دارید، چه راهی بهتر از اینکه مسئولیت‌هایی برای انجام کارهای روزانه به آنها بدهید؟

به این فرآیند به چشم بازی نگاه کنید و حواستان باشد که در صورت رخ دادن خرابکاری به هیچ وجه کودک را تنبیه یا بازخواست نکنید زیرا دقیقا نتیجه عکس می‌دهد.

روند بازی کودکانه کارهای روزانه با هدف مناسب:

1. لیستی از کارهایی آماده کنید که کودک‌تان می‌تواند برای کمک در کارهای خانه انها را انجام دهد. به عنوان مثال، بازی با حیوان خانگی، آب دادن به گیاهان یا تمیز کردن کف زمین.
2. هر زمان که کودک‌تان یکی از کارها را با موفقیت تمام می‌کند، از او تعریف کنید اما زیاده‌روی هم نکنید.
3. اگر اشتباهی انجام داد، به او کمک کنید رفعش کند اما روی آن تمرکز نکنید.

انجام کارهای روزانه برای این است که اعتماد به نفس کودک‌تان را افزایش دهید؛ تمرکز روی خطاها نتیجه معکوس دارد و می‌تواند اعتماد به نفس او را پایین بیاورد.

بازی کودکانه کارهای روزانه با هدف مناسب برای کودکان ۳ تا ۶ سال

این بازی می‌تواند برای این گروه سنی نیز انجام شود. فقط باید توانمندی‌های سنی کودک‌تان را در نظر بگیرید.

1. مسئولیت‌هایی به کودک‌تان واگذار کنید که توانایی انجامش را داشته باشد.
2. در صورتی که کار مناسب او نباشد و احساس شکست کند، می‌تواند آسیبی جدی به اعتماد به نفس او وارد کند.

برای افزایش اعتماد به نفس کودکان، فعالیت‌ها و بازی‌ کودکانه فراوانی وجود دارد. در این مطلب از 6 بازی کودکانه برای افزایش اعتماد به نفس را معرفی کردیم. بیشتر این بازی‌ کودکانه را می‌توانید برای هر دو گروه کودکان ۳ تا ۶ سال و کودکان دبستانی انجام دهید.

نکته مهم این است که هنگام انجام بازی‌ها، به عنوان یک تکلیف یا فعالیت اجباری به آن نگاه نکنید. چرا که کودکان به سرعت حس شما را می‌گیرند و نسبت به ادامه بازی بی‌انگیزه می‌شوند.

تا جایی که می‌توانید با جملات و زبان بدن‌تان به بازی هیجان بدهید. هر چقدر که از بازی لذت ببرید، کودک‌تان هم بیشتر جذب آن می‌شود.